නිසි හා අනිසි භාවිතය තුළ දෝලනය වන රීති ප්‍රශ්න ක්‍රමවේදය

by manthri.lk - Research Team posted over 10 years ago in විශ්ලේෂණ

රීති ප්‍රශ්න යනු පාර්ලිමේන්තු විවාද තුළ ඉතා වැදගත් අංගයකි. පාර්ලිමේන්තුව නියෝජනය කරන සියලුම මන්ත්‍රීවරුන්ට රීති ප්‍රශ්න ඉදිරිපත් කිරීමට හැකිය. රීති ප්‍රශ්න වල වැදගත්කම වනුයේ පාර්ලිමේන්තුව තුළ ක්‍රියාපටිපාටිමය අක්‍රමිකතාවක් සිදුවී ඇති බවට යම් කිසි මන්ත්‍රීවරයෙකුට/වරියකට හැ‍ගෙන්නේ නම් එම කාරණා පිළිබදව එම අවස්ථාවේදීම කරුණු විමසීමට රීති ප්‍රශ්න මගින් අවකාශය ලබා දීමයි. සාමාන්‍යෙයන් රීති ප්‍රශ්නයක් මතු කිරීමේදී එම අවස්ථාවේ කතා කරමින් සිටින මන්ත්‍රීවරයාට/වරියට බාධා කරමින් එය ඉදිරිපත් කෙරේ. කතානායකවරයා හෝ පාර්ලිමේන්තුවේ මුලසුන හොබවන මන්ත්‍රීවරයා/වරිය විසින් ඒ සදහා සිය තීන්දුව ප්‍රකාශ කිරීමෙන් අනතුරුව එම මන්ත්‍රීවරයා/වරියට සිය කතාව නැවත ආරම්භ කොට සිදුකරගෙන යා හැක. මේ අනුව රීති ප්‍රශ්න භාවිතය තුල එය අනිසි ලෙස භාවිතා කිරීමට ද ප්‍රබල අවකාශයක් ඇත. රීති ප්‍රශ්න නිසියාකාරයෙන් ඉදිරිපත් කිරීම සදහා පාර්ලිමේන්තු විවාද වලට සාවධානව සවන්දීමත් පාර්ලිමේන්තු ක්‍රියාපටිපාටිය පිළිබදව අවධානයෙන් සිටීම තුළින් ඔවුන් පාර්ලිමේන්තු විවාද වලට කෙතරම් සාවධානව සවන්දෙන්නේද යන්න සහ පාර්ලිමේන්තු සහභාගිත්වය තුළ දක්වන අවංක භාවය පිළිබද අවබෝධයක් ද ලබා ගත හැකිය. මන්ත්‍රීවරුන්ගෙන් අඩක් රීති ප්‍රශ්න ඇසීමට තරම් අවදියෙන් සිට නැත Manthri.lk යනු පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන් පාර්ලිමේන්තුව තුළ දක්වන ක්‍රියාශීලි දායකත්වය පිළිබදව විශ්ලේෂනාත්මක තොරතුරු ඉදිරිපත් කරන වෙබ් අඩවියකි. මෙම විශ්ලේෂණය සදහා 2012 මැයි සිට 2013 දෙසැම්බර් දක්වා මාස 20 ක කාල පරාසයක් තුළ ආවරණය වූ පාර්ලිමේන්තු වාර 154 ක දී අසන ලද සමස්ත රීති ප්‍රශ්න ප්‍රමාණය යොදා ගන්නා ලදී(රීති ප්‍රශ්න 953 ක්). ඒ අනුව එක් පාර්ලිමේන්තු වාරයක් තුළ සාමාන්‍යෙයන් රීති ප්‍රශ්න 6 ක් ඉදිරිපත් වී ඇත. එමෙන්ම එම පාර්ලිමේන්තු වාර 154 තුළ සමස්ත මන්ත්‍රීවරුන්ගෙන් අඩක් පමණ රීති ප්‍රශ්න ඇසීමට ඇති අවකාශය භාවිතා කර නැත. වඩා ඵලදායී වන්නේ උදාසීනත්වය ද? ක්‍රියාශීලී බාධාකිරීමද? පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන්ගෙන් අඩකට වැඩි ප්‍රමාණයක්උදාසීන ලෙස රීති ප්‍රශ්න ඉදිරිපත් නොකිරීම තුළින් සැබෑ ලෙසම රීති ප්‍රශ්න ඉදිරිපත් කළ මන්ත්‍රීවරුන් පාර්ලිමේන්තුව තුළ ප්‍රශංසනීය කාර්යභාරයක් ඉටු කළ බව ට නිගමනයට එළඹිය නොහැක. දත්ත විශ්ලේෂණයේදී පෙනී යන්නේ රීති ප්‍රශ්න ඉදිරිපත් කළ මන්ත්‍රීවරුන්ගෙන් අඩක් පමණ රීති ප්‍රශ්න ඇසීමට ඇති ඉඩකඩ අනිසි ලෙස භාවිතා කර ඇති බවයි. (එනම් කඩාකප්පල්කාරී බාධාකිරීම) රූපසටහන 1 මගින් දක්වා ඇති ආකාරයට මෙම විශ්ලේෂණය සදහා යොදාගත් කාල පරාසය තුළ ඉදිරිපත් කළ සම්පූර්ණ රීති ප්‍රශ්න වලින් 45% ක් නිසි භාවිතය සදහා ද 55% ක් අනිසි භාවිතය සදහා ද යොදාගෙන ඇත. රීති ප්‍රශ්න ඇසීමට සක්‍රිය දායකත්වයක් ලබා නොදුන් පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන්ගේ උදාසීනත්වය එක් අතකින් පාර්ලිමේන්තු සදාචාරයට ගරු කිරීමක් ලෙස සැලකිය හැක්කේ රීති ප්‍රශ්න අනිසි භාවිතයේ යෙදවීම මගින් පාර්ලිමේන්තුවේ ඵලදායි කාලය විනාශ කිරීමක් ඔවුන් අතින් සිදුවන බැවිනි.



නිසි භාවිතය සහ අනිසි භාවිතය තුළ කැපී පෙනෙන මන්ත්‍රීවරුන් Manthri.lk විසින් සිදු කළ විශ්ලේෂණයට අනුව අදාල පරාසය තුළ මන්ත්‍රිවරුන් 21 දෙනෙකු රීති ප්‍රශ්න 10 ට වඩා ඉදිරිපත් කරන ලදී. නිසි භාවිතය නිසි භාවිතයේ යොදවන ලද රීති ප්‍රශ්න එම මන්ත්‍රීවරයා විසින් නගන ලද සියලුම රීති ප්‍රශ්න වල ප්‍රතිශතයක් ලෙස දැක්වූ විට දිනේෂ් ගුණවර්ධන 88%, එම් ඒ සුමන්දිරන් 84%, ජෝන් අමරතුංග 77% වැනි ඉහළ ප්‍රතිශතයක් ලබාගනිමින් ඉදිරියෙන් සිටී. අනිසි භාවිතය රීති ප්‍රශ්න 10 ට වඩා ඉදිරිපත් කරන ලද මන්ත්‍රීවරුන් 21 දෙනා අතරින් වැඩිම අනිසි රීති ප්‍රශ්න ප්‍රමාණයක් අසා ඇත්තේ මර්වින් සිල්වා මන්ත්‍රීවරයා විසිනි. ඔහු විසින් අසන ලද රීති ප්‍රශ්න වලින් 75% ක්ම අනිසි ඒවා විය. එමෙන්ම සුජිව සේනසිංහ හා ශාන්ත බණ්ඩාර පිළිවෙලින් 74% , 70% අනිසි-ප්‍රතිශත වාර්තා කළේය.




රීති ප්‍රශ්න නිසි අනිසි භාවිතය පිළිබද වාර්තාවකට සුදුසු මන්ත්‍රීවරයෙක් රීති ප්‍රශ්න වල පෙරමුනේ රාළ ලෙස කට යුතු කරනු ලබන්නේ ඒ.එච්.එම්.අස්වර් මන්ත්‍රීවරයාය. අදාළ කාලය තුළ ඔහු විසින් සියලුම රීති ප්‍රශ්න වලින් 25% ක් අසා ඇත. (953 න් 242 ක්) දෙවැනි ස්ථානය රවි කරුණානායක (53) මන්ත්‍රීවරයාට ලැබෙන අතර අස්වර් මන්ත්‍රිවරයා, රවි කරුණානායක මන්ත්‍රීවරයා මෙන් පස් ගුණයක් රීති ප්‍රශ්න අසා ඇත. නිසි අනිසි රීති ප්‍රශ්න දෙකෙහිම ප්‍රමුඛයා වන්නේ අස්වර් මන්ත්‍රීවරයාය. ඔහු නිසි රීති ප්‍රශ්න 90 (37%) ක් අසා ඇති අතර අනිසි රීති ප්‍රශ්න 152 ක් (63%) අසා ඇත. ඔහු සමස්ත රීති ප්‍රශ්න වලින් නිසි 29% ක් ද අනිසි 21% ක් ද අසා ඇත. Manthri.lk දත්ත අනුව සිදු කළ මෙම විශ්ලේෂණයේදී පෙනී යන්නේ රීති ප්‍රශ්න ඇසීමට ඇති ක්‍රමවේදය තුළ එය අනිසි භාවිතයට ඉඩ ප්‍රස්තා ඇති බවයි. මෙලෙස බාධාකාරී රීති ප්‍රශ්න නැගීම වළක්වාගතහැක්කේ කෙසේද? ඒ සදහා වගකිව යුත්තේ කවර පාර්ශවයන් ද? මේ පිළිබද ඔබේ අදහස් www.manthri.lk වෙබ් අඩවියේ බ්ලොග් සහටන වෙත හෝ 071 46 39 882 වෙ එස් එම් එස් මගින් දන්වන්න.